اگرچه مخاط و خلط ماده ی چندان خوشایندی نیست، اما در بدن همه ی افراد وجود دارد و در حالت عادی، نقش بسیار مهمی را ایفا می کند. این ماده از بدن در برابر بیماری های ناشی از میکروب و ذرات خارجی محافظت می کند. بعلاوه، راه های تنفسی بدن هم توسط مخاط مرطوب می شوند. با این حال، اگر میزان خلط در گلو بیش از اندازه باشد، مشکلاتی را به وجود می آورد. در این مقاله، بیشتر درباره ی دلایل خلط گلو بدانید و با داروهای بدون نسخه برای رهایی از آن آشنا شوید.

خلط گلو چیست؟

خلط گلو همان ماده ی لزج و چسبنده ایست که به هنگام بیماری، در سراسر پشت گلوی شما جمع می شود. اما آیا می دانستید که این خلط همیشه در آنجا وجود دارد؟

غشای مخاطی خلط را می سازد تا از سیستم تنفسی شما محافظت کند. این غشا در مناطق زیر یافت می شود:

  • دهان
  • بینی
  • گلو
  • سینوس ها
  • ریه ها

خلط ماده ای چسبناک است و بنابراین، می تواند گرد و خاک، مواد آلرژی زا و ویروس ها را به دام خود بیندازد. وقتی که در سلامتی به سر می برید، خلط گلو لایه ای نازک است و توجه کمتری را به خود جلب می کند. اما زمانی که بیمار هستید یا در معرض ذرات بسیاری قرار دارید، لایه ی مخاطی این ذرات را به خود جذب کرده و ضخیم تر می شود.

خلط یک بخش مهم از دستگاه تنفسی است اما اندازه ی بیش از حد آن باعث ناراحتی می شود و شاید شما را به فکر راهی برای خلاصی از آن بیندازد. اگر می خواهید بیشتر درباره ی دلایل ایجاد خلط گلو و راه های مقابله با آن بدانید با ما همراه باشید.

دلایل عمده ی خلط گلو و راهکار درمان آنها

1.      سرماخوردگی معمولی

سرماخوردگی عادی یک عفونت ویروسی در مجرای تنفسی بالایی است و یکی از دلایل خلط گلو محسوب می شود. سرماخوردگی از طریق درمان علائمش درمان می شود و از آنجایی که یک عفونت ویروسی است، آنتی بیوتیک ها تاثیری در درمان آن ندارند. شما می توانید با داروهای بدون نسخه مانند مسکن ها، داروهای ضد سرفه و آنتی هیستامین ها با این بیماری مقابله کنید.

علائم: خستگی، سردرد، سرفه، گلو درد و گرفتگی بینی و گلو. اما بیماری شدید، درد شدید عضلات و سردرد شدید را نمی توان از نشانه های آن دانست.

آلرژی و حساسیت های فصلی

2.      آلرژی و حساسیت های فصلی

رینیت آلرژیک، واکنش بیش از حد سیستم ایمنی بدن به آلرژن ها (ذرات حساسیت زا) در هواست. اگرچه در اغلب موارد گرده های موجود در هوا باعث ایجاد آلرژی می شوند، اما گاهی گرد و غبار، شوره ی بدن حیوانات و قارچ و کپک هم بی تقصیر نیستند و می توانند جزو دلایل خلط گلو محسوب شوند.

درمان: علی رغم اینکه آلرژی بیمار را بسیار اذیت می کند، اما یک شرایط بی خطر است و می تواند در خانه درمان شود. در حد امکان از مواد حساسیت زا دوری کنید. آنتی هیستامین های بدون نسخه مثل لوراتادین یا دیفن هیدرامین (بنادریل) می توانند به بهبود این شرایط کمک کنند.

علائم: آبریزش بینی، عطسه، خارش چشم ها، کیپ شدن بینی و گلو، سرفه های خشک یا خلطی،سرفه های آلرژیک، خلط جمع شده در پشت گلو ولی خستگی. تب و لرز و درد عضلانی هرگز به دنبال آلرژی اتفاق نمی افتند.

3.      سردرد سینوسی

سردردهای سینوسی بسیار متداول هستند و وقتی آن را با سردرد معمولی مقایسه کنیم، درد بیشتر در دور چشم ها، سینوس ها و بالای گونه ها بروز می کند.

درمان: سردرد سینوسی یک شرایط کاملا طبیعی است که می تواند در خانه و با یک قرص مسکن درمان شود.

علائم: سردرد، جمع شدن خلط در پشت گلو، سردردی که با تکان دادن سر بدتر می شود، احساس فشار در صورت و درد سینوسی

4.      عفونت گوش میانی

عفونت گوش میانی زمانی رخ می دهد که مجرای حامل صدا با موادی مانند مخاط مسدود شود.

درمان: برای رفع این مشکل باید به یک متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه نمایید تا گوش شما را معاینه کرده و با تجویز آنتی بیوتیک ها شرایط را بهبود بخشد.

علائم: احساس درد در مجرای گوش، خستگی، گلو درد، تب، سردرد،خلط پشت گلو.

5.      سینوزیت باکتریایی حاد

زمانی که سینوس ها عفونی و ملتهب می شوند، سینوزیت باکتریایی حاد رخ می دهد که این آلودگی موجب درد و سایر نشانه ها می شود. سینوس ها حفره های پر از هوا در صورت هستند که به هنگام بیماری، مخاط اضافی در آنها جمع شده و آنها را عفونی می کند.

درمان: یک یا دو روز بعد از مشاهده ی علائم باید به پزشک مراجعه کنید. ممکن است سینوس شما بر اثر عفونت باکتریایی عفونی شده باشد که در این صورت، برای درمان آن باید آنتی بیوتیک های تجویز شده را مصرف کرد. در عین حال، امکان دارد پزشک ایبوپروفن و استامینوفن را هم برای تسکین درد و تب به شما تجویز نماید.

علائم: خستگی، سردرد، سرفه، درد عضلانی، گلو درد

6.      رینیت غیرآلرژیک

رینیت غیرآلرژیک شامل عطسه های مزمن (همیشگی)، آبریزش و کیپ شدن بینی بدون هیچ دلیل مشخصی است. اگرچه علائم رینیت غیرآلرژیک مشابه نوع آلرژیک آن می باشد، اما بیمار مبتلا به رینیت غیرآلرژیک، هیچ واکنش آلرژیکی را نشان نمی دهد. رینیت غیرآلرژیک ممکن است به وسیله ی بوهای خاص، تغییرات آب و هوایی، دارو یا غذا ایجاد شود.

درمان: با دوری از دلایل ایجاد کننده ی این رینیت می توانید از رخداد آن و همچنین ایجاد خلط گلو جلوگیری کنید. از طریق شست و شوی راه بینی با استفاده از بطری آب فشان و محلول نمکین، فین کردن مکرر و منظم، استفاده از دستگاه بخور در منزل و هیدراته نگاه داشتن بدن می توانید شرایط را بهبود دهید. البته مراقب باشید که در مصرف داروهای ضدگرفتگی و احتقان زیاده روی نکنید؛ چرا که شرایط را برای شما بدتر خواهند کرد.

علائم: گرفتگی بینی و گلو، خلط پشت گلو، آبریزش بینی، عطسه های مکرر و خارش چشم

  آسم در بزرگسالان

7.      آسم در بزرگسالان

آسم در بزرگسالان یکی از دلایل سرفه های مزمن است. بطور کلی آسم را می توان ناشی از التهاب بیش از حد راه هوا در ریه دانست. زمانی که مجرای هوا در ریه ملتهب شود، شخص در اثر مواردی مانند ورزش کردن، هوای سرد و گرد و غبار دچار تنگی نفس، سرفه و خس خس کردن می شود.

درمان: برای درمان و تشخیص آسم حتما باید به پزشک مراجعه کنید.

علائم: خستگی، سرفه های خشک، کوتاه شدن نفس ها در حالت استراحت، کوتاه شدن نفس ها در زمان انجام کارهای فیزیکی.

برونشکتازی

8.      برونشکتازی

برونشکتازی(Bronchiectasis)، تخریب و عریض شدن مجراهای هواست. خلط در این مجراها جمع و عفونی می شود و شخص در آخر سینه پهلو می کند.

درمان: تا 24 ساعت پس از مشاهده ی علائم عفونت مجراهای تنفسی به پزشک مراجعه کنید. پزشک از طریق رادیوگرافی قفسه ی سینه، نمونه گیری از خلط گلو، آزمایش خون و دیگر آزمایش های ممکن، عفونت را تشخیص خواهد داد. این بیماری، معمولا به وسیله ی ورزش هایی درمان می شود که توانایی شما در خارج کردن خلط با سرفه را افزایش می دهند.

علائم: سرفه، کوتاه شدن نفس ها، خس خس کردن، آبریزش بینی، تب.

9.      پولیپ بینی

پولیپ بینی یک تورم گوشتی است که در حفره ی بینی یا سینوس ها پدیدار می شود و راه بینی را تنگ می کند. پولیپ بینی می تواند از دلایل خلط گلو باشد.

درمان: قطره ی استروئید بینی می تواند پولیپ را کوچک تر کند. در برخی موارد، برای از بین بردن پولیپ به جراحی نیاز است. البته گاهی پولیپ بینی بعد از جراحی هم بازمی گردد. برای جلوگیری از برگشت آن، باید از اسپری بینی استروئید استفاده کرد.

علائم: آبریزش بینی، بینی همواره کیپ، ضعف حس بویایی و چشایی، آپنه خواب، دو بینی، خلط پشت گلو.

اطلاعات بیشتر در مقاله خلط گلو و درمان های خانگی آن.