پر شنوایی از به وجود آمدن یک مشکل در مرکز پردازش و درک صدا در مغز نشئت می گیرد و ممکن است منجر به درد و ناراحتی نیز بشود.
افرادی که دچار پر شنوایی هستند تحمل شنیدن صدایی که برای دیگران بلند نیست را ندارند ، به عنوان مثال صدای باز بودن شیر آب ،صدای ماشین وقتی سوار آن هستند،راه رفتن بر روی برگ ها ،ماشین ظرف شویی، فن یخچال،ورق زدن کتاب . اگرچه همه ی صداها ممکن است بلند دریافت شود اما صداهایی که فرکانس بالاتری دارند برای این افراد رنج آورتر است.
کیفیت زندگی برای افرادی که پر شنوایی دارند می تواند تا حد زیادی مخاطره آمیز باشد. برای افرادی که عدم تحمل شدیدی نسبت به صدا دارند بسیار سخت و یا حتی غیر ممکن است که بتوانند در محیطی که پر از سر و صدای روزانه است کار کنند.پر شنوایی می تواند منجر به انزوای اجتماعی ، فونوفوبیا (ترس از صداهای طبیعی) و افسردگی شود.
دلایل و شیوع پر شنوایی
بسیاری از افراد حساسیت به صدا را تجربه کرده اند .اما پر شنوایی واقعی بسیار نادر است در واقع از هر 50 هزار نفر یک نفر به این بیماری مبتلا می شود.این اختلال می تواند برای همه گروه های سنی در یک گوش یا هر دو گوش اتفاق بیفتد.پر شنوایی معمولا یک بیماری مادرزادی به حساب نمی آید اما ممکن است یک حساسیت کوچک به صدا را توسعه دهد.
شرایط فیزیکی که پیش زمینه ی این علائم هستند نمی تواند با قطعیت معرفی شود زیرا با ساختارهای بسیار کوچک گوش داخلی ارتباط دارد.
یک علت مشکوک به پر شنوایی شامل از دست دادن عملکرد نظارتی سیستمی است که ضربه ها را در طول مسیرهای عصبی شنوایی هدایت می کند.در پر شنوایی مکانیزمی که عملکرد تشدید را تنظیم می کند ، به اشتباه صداهای ورودی و نویزها را به جای کوچک کردن بزرگ می کند.به عنوان مثال صدای رد شدن ماشین همانند صدای موتور جت تفسیر می شود !!!
تعابیر امکان پذیر دیگر برای پر شنوایی شامل اختلال در عملکرد شیمیایی مغز یا ضربه ای به سر است که به زنجیره ای از استخوان های کوچک در گوش داخلی که صدا را تقویت کرده و به انتقال ارتعاشات به مایع گوش داخلی کمک می کند آسیب می رساند. تغییر در انتقال سیگنال های الکتریکی در امتداد مسیرهای عصبی پیچیده نیز در مواردی که به سر ضربه وارد می شود بسیار امکان پذیر است.
در پر شنوایی اصلی ما احتمال می دهیم که مشکل اصلی از آسیب به سلول های عصبی در سیستم تعادلی نشئت بگیرد.این سلول ها ممکن است از آسیب های ناشی از ضربه ، اختلالات متابولیکی به دلیل خوردن مواد شیمیایی (داروها یا مواد بیهوشی) ، یا تغییرات گردش خون به دلیل بیماری های قلبی یا انسداد عروق رنج ببرند.علاوه بر این بیماری خود ایمنی (دستگاه ایمنی بدن به اشتباه حمله به خود بدن را آغاز می کند) ، می تواند آغازگر مشکلات مختلفی باشد که می تواند به ارگان تعادلی آسیب وارد کند. آسیبی که به علت حوادث موتور سواری به سر وارد می شود می تواند واکنش خود ایمنی را در گوش داخلی راه بیندازد و باعث نابودی سلول های عصبی تا هفته ها و ماه ها بعد از اولین آسیب بشود.
در یک کلینیک ،موارد متعددی مورد بررسی قرار گرفت که در آن تحریکات شنوایی ساده و نرم و کمتر از 30 دسی بل از دست دادن آگاهی و گیرایی را نشان داد.همه ی این بیماران از آسیب های سر و گردن که ناشی از تصادف با موتور سیکلت بوده رنج می بردند آسیب های سر و گردن بر روی ساقه ی مغز و مناطق بالاتر سیستم عصبی مرکزی تاثیر می گذارند.هیچ کدام از این بیماران از دست دادن شنوایی قابل توجه یا مشکلات تعادلی قبلی نداشته اند .فردی که به طور مکرر تعادل و هوشیاری اش را از دست می دهد باید از گوش بند و محافظ گوش برای جلوگیری از آسیب های ناشی از سقوط استفاده کند.
دلایل شایع پر شنوایی عبارتند از :
- آسیب به سر
- آسیب به گوش از سموم یا داروها
- بیماری لایم
- عفونت های ویروسی شامل گوش داخلی یا عصب صورت (فلج صورت)
- سندرم مفصل فکی گیجگاهی
انواع حالت های عصبی وجود دارد که می تواند مرتبط با پر شنوایی باشد.
این حالت ها عبارتند از:
- اختلال استرس بعد از سانحه
- سندرم خستگی مزمن
- بیماری تای-ساکس (یک اختلال ارثی نادر است که سلول های عصبی را در مغز و نخاع از بین می برد)
- برخی از انواع صرع
- وابستگی به والیوم
- افسردگی
- میگرن
پر شنوایی در کودکانی که سر آنها صدمه می بیند ، برخی کودکان مبتلا به اوتیسم و توهمی و برخی کودکان مبتلا به فلج مغزی دیده می شود.
نحوه ی تشخیص پر شنوایی
افرادی که مشکوک به پر شنوایی هستند باید توسط یک دکتر متخصص گوش و حلق و بینی معاینه شوند. مشاوره ی اولیه به احتمال زیاد شامل ارزیابی کامل شنوایی (با یک تست شنوایی)،ثبت تاریخچه ی پزشکی و یک ارزیابی دارویی توسط پزشک می شود. مشاوره در مورد یافته های ارزیابی و گزینه های درمانی نیز ممکن است در همان جلسه ارائه شود.
نحوه ی درمان پر شنوایی
هیچ درمان جراحی یا پزشکی خاصی برای پر شنوایی وجود ندارد. با این حال صوت درمانی ممکن است برای بازگرداندن مرکز پردازش شنوایی مغز برای پذیرفتن صداهای روزمره استفاده شود.این صوت درمانی شامل استفاده از دستگاه های تولید کننده ی نویز می شود که برای گوش های بیمار مورد استفاده قرار می گیرد. کسانی که از پر شنوایی رنج می برند ممکن است قرار دادن مستقیم صدا در گوششان برای آنها ناراحت کننده باشد اما این دستگاه ها یک صدای ملایم و استاتیک (صدای سفید) تولید می کنند که به سختی قابل شنیدن است .تکمیل دوره ی صوت درمانی ممکن است تا 12 ماه به طول بینجامد و معمولا تلرانس صدا را بهبود می دهد .از آنجا که موقعیت های اجتماعی برای کسانی که پر شنوایی دارند به صورت دردناکی بلند است ،انزوای اجتماعی و افسردگی در آنها شایع است.
از دست دادن شنوایی
تست شنوایی معمولا حساسیت شنوایی نرمال را نشان می دهد و اغلب در سطوح دسی بل منفی ثبت می شود.
پاسخ به سوالی که ممکن است در ذهن ما ایجاد شود:
نمی توان گفت کسانی که دچار پر شنوایی هستند صداهای اطراف را بهتر از دیگران می شنوند.
در مقابل ، این یک دلیل روشن از وجود یک مشکل در سر راه پردازش کننده ی صدا توسط مغز می باشد.از دست دادن شنوایی همراه با عدم تحمل صدا یک مفهوم دیگر است که “حساسیت اغراق آمیز نسبت به صدا” (رکروتمنت) نامیده می شود و به شرایطی اطلاق می شود که صداهای ملایم شنیده نمی شود و صداهای بلند تحمل ناپذیر هستند. به عنوان مثال شخصی که دچار رکروتمنت شده است ممکن است صداهای زیر 50 دسی بل را نشنود و در همین حال صداهای بالای 80 دسی بل برای او غیر قابل تحمل باشد.در این صورت یک محدوده ی کوچکی از صداها برای آنها راحت و قابل قبول می باشد.